Theo Nikkei Asia, trong nửa đầu năm 2024, Trung Quốc đã xuất khẩu 53 triệu tấn thép, tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng lượng xuất khẩu cả năm có thể đạt mức cao kỷ lục 110 triệu tấn, tương đương với năm 2015.
Tồn Kho Tăng Cao, Nhu Cầu Trong Nước Yếu
Hàng tồn kho tại các nhà máy sản xuất thép đã tăng đáng kể, với lượng tồn kho tại các công ty sản xuất tăng khoảng 4 triệu tấn so với năm 2020. Điều này khiến họ chuyển sang xuất khẩu do nhu cầu trong nước yếu.
Giá Thép Giảm Mạnh
Giá thép cuộn cán nóng tại thị trường Đông Nam Á đã giảm từ khoảng 700-900 USD/tấn xuống còn khoảng 510-520 USD do lượng xuất khẩu từ Trung Quốc tăng, tức giảm cao nhất 42%. Giá thép cuộn cán nóng đối với các hợp đồng tương lai ngắn hạn trên Sàn giao dịch hàng hóa Chicago cũng giảm 34% từ cuối năm 2023 xuống còn khoảng 660 USD.
Ảnh Hưởng Đến Các Nhà Sản Xuất Khác
Xuất khẩu của các nhà sản xuất thép lớn của Nhật Bản cũng bị ảnh hưởng. Nippon Steel cho biết giá giảm ở các thị trường nước ngoài, chủ yếu do sản phẩm Trung Quốc đổ vào, sẽ kéo lợi nhuận kinh doanh năm tài chính 2024 giảm 90 tỷ yên (tương đương 573 triệu USD) so với năm tài chính 2023.
Công Suất Dư Thừa và Phòng Vệ
Khối lượng xuất khẩu của Trung Quốc nhỏ hơn so với tổng sản lượng thép thô của nước này năm ngoái là hơn 1 tỷ tấn. Tuy nhiên, với tư cách là nhà sản xuất lớn nhất thế giới, nếu nhu cầu trong nước giảm, công suất dư thừa của Trung Quốc có thể làm gián đoạn thị trường toàn cầu.
Lần gần nhất xuất khẩu thép của Trung Quốc tăng đột biến là vào năm 2016, dẫn đến việc thành lập Diễn đàn toàn cầu về công suất thép dư thừa (GFSEC). Trung Quốc đã rút khỏi GFSEC vào năm 2019 sau khi tuyên bố đã hoàn thành nhiệm vụ. Tuy nhiên, công suất bắt đầu tăng trở lại từ năm 2019.
Lợi Nhuận Giảm Sút và Sự Kiểm Soát
Lợi nhuận của các nhà sản xuất thép Trung Quốc cũng đang giảm. Theo Sumitomo Corp. Global Research, chính quyền Trung Quốc đã tiến hành khảo sát các nhà sản xuất thép trong nước và công bố chiến dịch hạn chế sản xuất thép thô. Tuy nhiên, việc cắt giảm sản lượng không tiến triển do chính quyền địa phương muốn tránh làm xấu đi tình hình việc làm và tài chính.
Thép Tấm Chất Lượng Cao và Xuất Khẩu Gián Tiếp
Điều đáng lo ngại đặc biệt đối với các công ty thép ở các nước phát triển là sự gia tăng của thép tấm chất lượng cao trong xuất khẩu của Trung Quốc. Xuất khẩu thép tấm cán nóng của Trung Quốc đã tăng hơn 40% lên hơn 20 triệu tấn vào năm 2023 và đạt gần 12 triệu tấn trong 5 tháng đầu năm 2024.
Xuất khẩu gián tiếp thông qua một quốc gia thứ ba hoặc được xử lý để tránh các biện pháp chống bán phá giá đang gây lo ngại ở nhiều quốc gia. Số lượng các cuộc điều tra chống bán phá giá đã tăng từ 5 cuộc vào năm ngoái lên 14 cuộc trong năm nay, trong đó có 10 cuộc liên quan đến Trung Quốc.
Trung Quốc tiếp tục xuất khẩu thép giá rẻ với số lượng lớn, gây ảnh hưởng mạnh đến thị trường thép toàn cầu. Các quốc gia đang phát triển và các nhà sản xuất thép lớn đang phải đối mặt với thách thức từ "cơn lũ" thép giá rẻ này. Việc duy trì và mở rộng xuất khẩu thép của Trung Quốc đang đe dọa đến sự ổn định của ngành công nghiệp thép toàn cầu.